DobryPsycholog.pl

„Słuchaj uchem, a nie brzuchem” mówimy czasem, komuś, kto nie zrozumiał naszej wypowiedzi tak, jak się spodziewaliśmy. To oczywiste, że słucha się uchem, ale...którym? Z biologicznego punktu widzenia mamy tylko dwoje uszu, jednak jeśli spojrzeć na to od strony psychologii komunkacji, okazuje się, że mamy ich aż czworo! Każda wypowiedź jest nośnikiem wiadomości informacji),którą chcemy nadać rozmówcy. Jest więc odbierana, jednak słuchając odczytujemy treść przekazu na różnych poziomach, Friedmann Schultz von Thun wyróżnił 4 takie poziomy, które nazwał „uszami relacyjnymi” 1. RZECZOWE – oznacza skupianie się na faktach,odbieranie informacji wprost;odpowiada na pytania:Jak? Gdzie? Kto?Co? Kiedy? 2. APELOWE- oznacza odbiór informacji z poziomu potrzeb, oczekiwań,życzeń. Odbiorca zadaje sobie pytanie”Czego on ode mnie chce/oczekuje?Najczęściej tym właśnie „uchem”słyszą osoby uległe,stawiające cudze potrzeby wyżej niż własne;szczególnie podatne na manipulację! 3. UJAWNIAJĄCE SIEBIE- opowiada o tym jest rozmówca, jakie są jego myśli, poglądy, opinie. Jest najbardziej autentyczne! 4. RELACYJNE – wyraża stosunek nadawcy od odbiorcy, odpowiada na pytanie”Jak mnie postrzegasz?”,”Co o mnie myślisz”, w przekazie nadawca stosuje modulację głosu, gesty,mimikę. Zazwyczaj w odbiorze informacji, które do nas docierają używamy tylko co najwyżej dwojga „uszu” i, niestety uznajemy naszą interpretację za zgodną z intencją autora, w ten sposób powstają nieporozumienia. Dobra wiadomość jest taka, że możemy ćwiczyć słuchanie wszystkimi czterema ! Zobaczymy zatem, na przykładach, jak teoria F.S.von Thuna działa w praktyce PRZYKŁAD 1 Mama mówi do dziecka: „Dzisiaj jest bardzo zimno.” Co słyszy dziecko? Uszy: -rzeczowe- stwierdzenie faktu – jest zimno -relacyjne – martwi się o mnie, boi się, że zmarznę nie poradzę sobie bez niej -ujawniania siebie – mama ma potrzebę opieki nade mną -apelacyjne – chyba chce abym założył czapkę PRZYKŁAD 2 Mąż mówi do żony „Wyjdźmy gdzieś”. Co słyszy żona? Wiele zależy oczywiście od kontekstu sytuacyjnego, wzajemnej relacji między partnerami, użytego tonu głosu i innych odebranych przez żonę komunikatów niewerbalnych. Jeżeli żona słucha akurat: uchem rzeczowym – usłyszy po prostu propozycję wspólnego spędzenia czasu poza domem uchem ujawnienia siebie – żona może zinterpretować wypowiedziane słowa, jako informację o tym, że mąż się w domu nudzi, że ma ochotę zrobić coś innego niż zazwyczaj ucho relacyjne żony może odebrać komunikat, że partner lubi spędzać z nią czas, ale równie dobrze może ona usłyszeć krytykę siebie jako osoby, która lubi spędzać niedzielne popołudnia w domu ucho apelowe – żona może czym prędzej włączyć komputer lub otworzyć gazetę, aby znaleźć jakąś propozycję spędzenia czasu. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu będą Państwo nie tylko wiedzieli, że słuchają uchem, ale też zwrócą większą uwagę na to, którym ;-). Życzę wielu owocnych rozmów!