DobryPsycholog.pl

Znaczenie zwrotu bona fides w rzymskim języku literackim Zwrot dobra wiara spotykamy zarówno w dziełach prawników rzymskich, jak i w języku literackim. Został zastosowany jako kwalifikacja okoliczności mających wpływ na poznanie prawdy, na oznaczenie cech człowieka i oznaczenie cech postępowania. Dobra wiara jako kwalifikacja okoliczności Pisarz Plaut, w którego komediach Skarb i Pers spotykamy termin bona fides według Luigi Lombardiego, zastosował je jako wezwanie do szczerości. Ponieważ w analizowanych tekstach dodanie do pytania terminu bona fides dotyczące okoliczności podkreślało, że pytającemu zależy na poznaniu prawdy. A zatem można wyciągnąć wniosek, że zwrot bona fides był użyty w celu oznaczenia prawdziwości okoliczności, których rozmowa dotyczyła. Podobne znaczenie zwrotu bona fides występowało również w innych komediach Plauta, w których odnosiło się do prawdziwości wskazanej okoliczności, a także jak w komedii Punijczyk odnosiło się do poznania prawdy przez rozmówce. Zwrot bona fides jako kwalifikacja prawdziwości okoliczności występowała również u Terencjusza, w podobnym jak u Plauta brzmieniu. Jako określenie prawdziwości intencji u Seneki Retora, a także u pisarza chrześcijańskiego Tertuliana, dla podkreślenia prawdziwości stawianego heretykom zarzutu. Obok stwierdzonego wcześniej znaczenia dobrej wiary jako określenia okoliczności znajdujemy również zastosowanie tego pojęcia dla podkreślenia pewności. Dotyczy to głównie Seneki Retora, który za pomocą terminu bona fides wyraził pewność co do przekazu swej pamięci, a także jego syna Seneki Filozofa, który zastosował ten zwrot wyrażając pewność co do skłonności, ze nigdy nie łagodnieje. U tych pisarzy, a także im współczesnym jak Petroniusz i Pliniusz Starszy znajdujemy również zastosowanie zwrotu bona fides jako cechę stanu w pełni zadowalającego zainteresowanego. Przeanalizowane źródła pozwalają stwierdzić, ze zwrot bona fides użyty w rzymskim języku literackim był stosowany, jako cecha prawdziwości i pewności danej okoliczności, a także jako określenie okoliczności w pełni zadowalającej zainteresowanego. L. Lombardi analizując komedię Plauta Skarb stwierdza, że użyte tutaj pojęcie bona fides odnosi się do istniejącej wśród obywateli pozytywnej opinii o jednym z bohaterów, a sam zwrot bona fides tłumaczy jako „bona fama” czyli dobra sława. Seneka Filozof w swoim dziele De beneficie, ukazuje odmienna sytuacje, w której to człowiek źle oceniany przez innych postępuje szlachetnie, czyli jak stwierdza Wojciech Dajczak zwrot bona fides odnosi się „do takiego człowieka, który zawsze, niezależnie od stanowiska współobywateli, kieruje się dobrą wolą”. W rzymskim języku literackim znajdujemy jeszcze określenie dobrej wiary jako określenie człowieka z uwagi na wierne wykonywanie przyjętych zobowiązań oraz sumienne dotrzymywanie przyrzeczeń. Zwrot dobra wiara był wykorzystywany w tekstach pisarzy jako oznaczenie cechy postępowania polegającego na wiernym wykonywaniu przyjętego zadania, także dla wskazania że postępowanie mówcy jest zgodne z jego rzeczywistymi intencjam i przyjętą regułą zachowań. Co warto wspomnieć polegał również na kierowaniu się życzliwością a nade wszystko postępowanie to winno opierać się na przekonaniu, że jest uzasadnione i potrzebne. Dobra wiara bywa najczęściej uważna jako wezwanie do prawdziwej i szczerej odpowiedzi, jak również pozytywnej oceny czyjegoś postępowania lub też kwalifikacji postępowania człowieka jako uczciwego i nacechowanego dobrą wolą. Konkludując, można stwierdzić, skoro zwrot dobra wiara w rzymskim języku literackim oznaczała cechy okoliczności lub człowieka, oraz była wykorzystywana jako kwalifikacja postępowania, miała zatem zabarwienie etyczne.