Temperament, a lęk
2015-03-22 19:09:33
Bożena Waluś
Czynniki osobowościowe na przykład temperament, a dokładniej wskaźnik temperamentu reaktywność emocjonalna często jest predykatorem lęku – z tego wynika, że osoby wysokoreaktywne będą bardziej podatne na lęk (badania własne 2011).
Czynniki temperamentalne i faktory osobowości mają duży wpływ na to, w jaki sposób jednostka zareaguje na traumatyczną sytuację, ważne jest, który z czynników się aktywuje. Trzeba stworzyć jak najbardziej doskonałe warunki, żeby zminimalizować wskaźniki takie jak: reaktywność emocjonalna, a w związku z tym poziom lęku. Wskaźniki temperamentalne (reaktywność emocjonalna) mają duże znaczenie w przejawianiu się cechy lęku w życiu codziennym; w szkole, w pracy, w domu (w relacjach interpersonalnych).
Regulacyjna Teoria Temperamentu powstała na bazie wieloletnich badań prowadzonych przez Strelaua (1969) nad podstawowymi cechami układu nerwowego w oparciu o doświadczenia Pawłowa i współpracowników (Teplowa i Niebylicyna). Według Pawłowa, postępowanie człowieka zależy od posiadanego typu układu nerwowego- wrodzonego i mało podatnego na zmiany pod wpływem oddziaływań środowiskowych. Dla typu słabego o niskiej wydolności komórek nerwowych charakterystyczna jest mała zdolność do wytrzymania długotrwałego i krótkiego, silnego pobudzenia, bez przechodzenia w stan hamowania ochronnego. Na podstawie tego Pawłow uważa typ słaby nieprzystosowany do życia - takie osoby (reprezentujące słaby typ układu nerwowego) według Pawłowa łatwo się załamują, stając się neurotykami pod wpływem trudnych sytuacji życiowych (Strelau, 1974).
Kwestionariusza Temperamentu (FCZ- KT, Zawadzki i Strelau, 1997) służy do pomiaru cech; reaktywność emocjonalna, aktywność, wytrzymałość, wrażliwość sensoryczna, żwawość, perseweratywność.
Terapia poznawczo-behawioralna pomaga zmieniać przekonania, dzięki którym łatwiej jest radzić sobie z problemami w życiu codziennym. W nurcie poznawczo-behawioralnym klient (pacjent) i terapeuta pracują razem nad zidentyfikowaniem i zrozumieniem problemu w kontekście związku jaki występuje pomiędzy myślami, emocjami i zachowaniem danej osoby. W tej psychoterapii główny nacisk położony jest na trudności występujące "tu i teraz", dotyczą tego jak postrzegamy siebie, świat i innych oraz w jaki sposób nasze zachowanie wpływa na nasze myśli i uczucia.
Bibliografia
Strelau, J. (2006). Temperament. [W:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik
Akademicki. Psychologia ogólna (t. 2, s. 683- 718). Gdańsk: Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne GWP
Zawadzki, B., Strelau, J. (1997). Formalna Charakterystyka Zachowania - Kwestionariusz Temperamentu (FCZ- KT). Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP
Popularność: 323 Powrót
Komentarze